Climate Change - Get active!

Modül 4 - Ev enerjisi

Arka plan resmi dışındaki tüm illüstrasyonlar: © fbw4/Julia Beckel, Creative Commons Lisansı BY-NC-SA altında mevcuttur

Evinizde Gezegene Yardımcı Olmanın Kolay Yolları

Eviniz Neden Önemlidir?

Eviniz, çevre için büyük bir fark yaratabileceğiniz bir yerdir. Evde yapacağınız pek çok şey enerji tasarrufu yapmanıza, atıkları azaltmanıza ve dünyamızı sağlıklı tutmanıza yardımcı olabilir.

Bu modülde, evinizi daha çevre dostu hale getirmek için faydalı ipuçları bulacaksınız. Bu basit ipuçlarını takip ederek sadece hayatınızı daha iyi hale getirmekle kalmaz, aynı zamanda çocuklarınız ve torunlarınız için gezegenimizi korumaya da yardımcı olursunuz.

Bu alanlarda enerji tasarrufu için ipuçları bulacaksınız:

1. Isıtma
2. Duş ve banyo
3. Buzdolabı ve derin dondurucu
4. Bulaşık Yıkama
5. Çamaşırhane
6. Aydınlatma
7. Yemek pişirme
8. Ev elektroniği

1. Nasıl sıcak tutulur ve enerji tasarrufu sağlanır

Enerji Tasarrufu Neden Önemlidir?

Öncelikle, enerji tasarrufunun neden önemli olduğundan bahsedelim. Enerji evlerimizi ısıtır, odalarımızı aydınlatır ve yemeklerimizi pişirir. Ancak, enerji üretimi genellikle kirlilik (ve sera gazları) yaratır, bu da Dünya için kötüdür. Daha az enerji kullanarak kirliliğin azaltılmasına ve gezegenimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabiliriz.

Şimdi, çok fazla enerji kullanmadan sıcak ve rahat kalmanın bazı basit yollarını keşfedelim:

1. Sıkı giyinin: Hava soğuk olduğunda kazak, çorap ve rahat battaniyeler gibi sıcak tutan giysiler giymek, kaloriferleri yakmadan ısınmanın harika bir yoludur.
2. Kapıları ve pencereleri kapalı tutun: Sıcak havayı içeride tutmak için kapı ve pencereleri sıkıca kapattığınızdan emin olun. Bu şekilde, evinizi ısıtmak için çok fazla enerji kullanmanız gerekmeyecektir.
3. Bırakın güneş yardım etsin: Güneş parladığında, perdelerinizi veya panjurlarınızı açın. Güneş ışığı odalarınızı doğal bir şekilde ısıtabilir ve ücretsizdir!
4. Hava akımı durdurucu kullanın: Kapıların altından soğuk hava girdiğini hissediyorsanız, soğuk hava akımlarını dışarıda tutmak için hava akımını önleyici tıpalar ve hatta rulo yapılmış havlular kullanabilirsiniz.
5. Geceleri sarının: Yatma vakti geldiğinde sıcak battaniyelerin altına sokulun. Uyurken ısıyı biraz düşürebilirsiniz.
6. Sızıntıları kapatın: Pencere veya kapılarda herhangi bir boşluk veya çatlak bulursanız, bunları kapatmak için yalıtım malzemesi kullanın. Bu, soğuk havayı dışarıda ve sıcak havayı içeride tutar..
7. Termostatı akıllıca ayarlayın: Bir termostatınız varsa, onu rahat ama çok sıcak olmayan bir sıcaklığa ayarlayın. Daha düşük her derece enerji ve para tasarrufu sağlayabilir.
8. Boş odaları ısıtmayın: Sık kullanmadığınız odalarınız varsa, sıcak havayı ihtiyacınız olan yerde tutmak için kapıları kapatın.
9. Isıtma sisteminizin bakımını yapın: Isıtma sisteminiz varsa, iyi çalıştığından emin olun. Düzenli bakım, verimli çalışmasına yardımcı olabilir. Uzmanlardan yardım isteyin.

2. Banyo ve duşta enerji tasarrufu

Banyoda enerji tasarrufu neden önemlidir?

Öncelikle, banyodayken enerji tasarrufu yapmanın neden önemli olduğundan bahsedelim. Banyo ve duş için ihtiyaç duyduğumuz sıcaklık genellikle çevreye zarar verebilecek enerji kaynaklarından gelir. Daha az enerji kullanarak gezegenimizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabiliriz.
Banyo yapmak gerçekten rahatlatıcı olabilir, ancak çok fazla suya ve bu suyu ısıtmak için enerjiye ihtiyacınız vardır.

1. Daha az su kullanın: Küveti sadece ihtiyacınız olduğu kadar doldurmaya çalışın. Ne kadar az su kullanırsanız, ısıtmak için o kadar az enerji harcarsınız.
2. Bir tıpa kullanın: Tahliye tıpasının iyi çalıştığından emin olun, böylece siz ıslatırken su kaçmaz.
3. Sıcak değil ılık suyun tadını çıkarın: Güzel bir banyo yapmak için süper sıcak suya ihtiyacınız yok. Ilık su da aynı derecede rahatlatıcıdır ve daha az enerji kullanır.

Akıllı duşlar almak:

Duşlar temizlenmek için hızlı ve etkili bir yoldur, ancak duşların keyfini çıkarırken enerji tasarrufu da yapabiliriz:

1. Düşük akışlı bir duş başlığı takın: Size iyi bir duş sağlarken daha az su kullanır. Su ve enerji tasarrufu sağlarsınız.
2. Suyun akmasına izin vermeyin: Duştayken, sabunlanırken veya saçınızı şampuanlarken olduğu gibi kullanmadığınız zamanlarda suyu kapatın.
3. Kendinize zaman ayırın: Duş sürenizi makul tutmaya çalışın. Daha kısa duşlar daha az su ve enerji kullanır.
4. Çok sıcak değil: Dermatologlar, biraz daha serin bir sıcaklıkta duş almanın çevre ve cildimiz için iyi olduğunu söylüyor
5. Dişlerinizi fırçalamak veya ellerinizi yıkamak gibi kısa süreli kullanımlar için soğuk su kullanın. Su ısındığında, işlem genellikle tamamlanmış olur ve ılık su muslukta bekler ve soğur.

3. Buzdolabınızla Enerji Tasarrufu Sağlayın

Buzdolabınız Neden Önemlidir?

Buzdolabınız yiyeceklerinizi taze ve güvenli bir şekilde muhafaza eder. Ancak işini yapmak için enerji de kullanır ve bu enerji genellikle gezegenimize zarar verebilecek kaynaklardan gelir. Buzdolabınızla daha az enerji kullanarak çevremizi korumaya yardımcı olabilirsiniz.

İşte enerji tasarrufu için bazı harika ipuçları:

1. Sıcaklığı kontrol edin:
   Buzdolabınızın çok soğuk olmasına gerek yoktur. Sıcaklığı yaklaşık 6-8°C) ve dondurucuyu -18°C'ye ayarlayın. Bu, yiyeceklerinizi güvende tutmak için yeterince soğuktur.
2. Dolu tutun:
   İyi stoklanmış bir buzdolabı daha verimli bir şekilde serin kalır. Ancak çok sıkı paketlemeyin; havanın dolaşması için biraz alana ihtiyacınız var.
3. Sıkıca kapatın:
   Buzdolabı kapısının düzgün kapanıp kapanmadığını kontrol edin. Aksi takdirde soğuk hava kaçabilir ve buzdolabınız daha fazla çalışmak zorunda kalır.
4. Saklamadan önce yiyecekleri soğumaya bırakın:
   Sıcak artıkları veya sıcak yiyecekleri doğrudan buzdolabına koymayın. Enerji tasarrufu için önce soğumalarını bekleyin.
5. Yemeğinizin üzerini örtün:
   Yiyeceklerinizi buzdolabına koymadan önce üzerini örtün veya sarın. Üstü kapalı olmayan yiyecekler nem salarak buzdolabının daha fazla çalışmasına neden olur.
6. Buz çözme işlemini düzenli olarak yapın:
   Buzdolabınızda veya derin dondurucunuzda buz birikmişse, buz çözme zamanı gelmiş demektir. Buz, buzdolabınızı daha az verimli hale getirir.
7. Bobinleri temizleyin:
   Buzdolabınızın arka tarafındaki bobinlerde toz ve kir birikebilir. Daha iyi çalışmasına yardımcı olmak için hafifçe süpürün veya silerek temizleyin.
8. Isı kaynaklarından uzak tutun:
   Buzdolabını bir ısı kaynağının yanına koymamalı veya bir ısı kaynağını soğutmak için kullanmamalısınız. Bu nedenle, sıcak yiyecekleri buzdolabına koymadan önce soğumasını bekleyin.
9. Eskiyse yükseltin:
   Buzdolabınız gerçekten eskiyse ve enerji tasarruflu değilse, yeni bir buzdolabı almanın zamanı gelmiş olabilir. Yeni buzdolapları çok daha az enerji kullanır.

4. Derin dondurucunuzla enerji tasarrufu yapın

Derin Dondurucunuz Neden Önemlidir?

Derin dondurucunuz, dondurmanızı, sebzelerinizi ve daha fazlasını en iyi soğuklukta tutan donmuş bir hazine sandığı gibidir. Ancak, buz gibi kalmak için enerji kullanır ve bu enerji genellikle gezegenimize zarar verebilecek kaynaklardan gelir. Derin dondurucunuzda daha az enerji kullanarak çevremizi korumaya yardımcı olabilirsiniz.

İşte derin dondurucunuzu enerji açısından daha verimli hale getirmek için bazı kolay ipuçları:

1. Doğru sıcaklığı ayarlayın:
   Derin dondurucunuzun çok soğuk olmasına gerek yoktur. Yaklaşık -18°C'ye ayarlayın; bu, yiyeceklerinizi donmuş halde tutmaya yetecek kadar soğuktur.
2. Dondurucuyu çok sık açmayın:
   Dondurucuyu açtığınızda soğuk hava daha sık dışarı çıkabilir. Aynı anda sıcak hava da içeri girer. Bu, dondurucunun soğuması için tekrar enerji kullanması gerektiği anlamına gelir. Kapıyı hızlı ve daha az sıklıkta açmalısınız.
3. Kapağı sıkıca kapatın:
   Kapağı kapattığınızda sıkıca kapanıp kapanmadığını kontrol edin. Aksi takdirde soğuk hava kaçabilir ve derin dondurucunuz daha fazla çalışmak zorunda kalır.
4. Yiyecekleri Uygun Şekilde Dondurun:
   Yiyecekleri dondururken, hava geçirmez kaplarda veya dondurucu poşetlerinde olduğundan emin olun. Bu, dondurucu yanığını önler ve yiyeceklerinizin taze kalmasını sağlar.
5. Gerektiğinde buz çözme:
   Derin dondurucunuzun içinde buz birikiyorsa, buz çözme zamanı gelmiş demektir. Buz, dondurucunuzu daha az verimli hale getirir. Bir santimetrelik bir tabaka ile tüketim %15'e kadar artabilir.
6. Derin dondurucunuz ihtiyaçlarınız için çok büyükse, gereğinden fazla enerji kullanır. Buzdolabına sadece az miktarda yiyecek koyuyorsanız, 50-80 litre yeterlidir.
   

5. Bulaşık yıkarken enerji tasarrufu

Bulaşık yıkarken enerji tasarrufu yapmak neden önemlidir?

Bulaşıklarımızı yıkamak için sıcak su ve elektrik kullandığımızda, genellikle gezegenimize zarar verebilecek enerji kaynaklarını kullanırız. Daha az enerji kullanarak çevremizi korumaya yardımcı olabiliriz.
Bulaşık yıkamayı daha enerji verimli hale getirmek için bazı kolay ipuçları:

1. Kazıyın, durulamayın:
   Bulaşıklarınızı bulaşık makinesine veya lavaboya yerleştirmeden önce, sıcak suyla durulamak yerine yemek artıklarını kazıyın. Bu, su ve enerji tasarrufu sağlar.
2. Tam yük için bekleyin:
   İster bulaşık makinesi kullanın ister elde yıkayın, başlamadan önce bulaşıkların tamamen dolmasını bekleyin. Birçok bulaşığı aynı anda yıkamak daha verimlidir.
3. ECO programını seçin:
   Çoğu bulaşık makinesinde "yeşil" veya "ECO" ayarı vardır. Bu ayar, bulaşıklar daha soğuk bir sıcaklıkta yıkandığı için tasarruf sağlar. ECO planı diğer programlardan daha uzun süre çalışır, ancak suyu daha az ısıttığı için yine de elektrik tasarrufu sağlar.
4. Su yumuşatıcıları kullanın:
   Temizliğin iyi çalışması için suyun yumuşak ve kireç oranının düşük olması gerekir. Su sert ve kireçli olduğunda, bulaşık makinesi iyi çalışmayacak ve daha hızlı bozulacaktır.

6. Çamaşır Yıkarken Enerji Tasarrufu

Giysilerimizi yıkamak ve kurutmak için genellikle elektrik ve sıcak su kullanılır, bu da gezegenimize zarar verebilir. Daha az enerji kullanarak çevremizi korumaya yardımcı olabiliriz.

Çamaşır yıkarken enerji tasarrufu yapmak için bu basit adımları izleyin:

1. Tam yük için bekleyin: Çamaşır makinesini çalıştırmadan önce tam bir çamaşır yükü olana kadar beklemeye çalışın. Birçok çamaşırı aynı anda yıkamak daha verimlidir.
2. En düşük sıcaklığı seçin:Hangi sıcaklığı seçeceğinize nasıl karar veriyorsunuz?
   • Çok kirli olmayan giysiler için 30 derece.
   • Çıkarılması zor kirler için 40 derece.
   • 60 derece sadece gastrointestinal hastalıklarda olduğu gibi evde hastalık olasılığı varsa gereklidir.
3. Ön Yıkamayı Atlayın: Giysileri ön yıkamadan geçirmek çok fazla enerji israfına neden olur ve genellikle çamaşırları daha temiz hale getirmez. Kurtulması zor kir veya lekelerle uğraşmanız gerekiyorsa, yıkamadan önce bunlara ön işlem uygulayın.
4. Daha kısa bir döngü seçin: Birçok çamaşır makinesi daha az enerji kullanan daha kısa döngülere sahiptir. Giysilerinizi temizleyen en kısa döngüyü seçin.
5. Doğru miktarda deterjan kullanın: Çok fazla deterjan kullanmaktan kaçınmak için deterjan şişenizin üzerindeki talimatları izleyin. Çok fazla deterjan kullanmak çamaşır makinesinin daha fazla çalışmasına neden olabilir.

7. Yemek pişirirken enerji tasarrufu yapmanın akıllı yolları

1. Doğru tencere veya tavayı kullanın:
   Ocağınızın boyutuna uygun bir tencere veya tava seçin. Eğer çok büyükse, ısıyı boşa harcarsınız. Çok küçükse, enerji israfı yaparsınız.
2. Kapakları açık tutun:
   Ocakta yemek pişirirken, tencere ve tavalarınızın kapaklarını kapalı tutun. Bu ısıyı hapseder ve yemeğinizin daha hızlı pişmesine yardımcı olur.
3. Düz tabanlı pişirme kapları kullanın:
   Düz tabanlı tencere ve tavalar brülörle daha iyi temas eder, bu da daha verimli ısınmaları anlamına gelir.
4. Daha az su ile pişirin:
   Sebzeleri veya makarnayı haşlarken sadece üzerlerini örtecek kadar su kullanın. Daha fazla su, ısıtmak için daha fazla enerji gerektiği anlamına gelir.
5. Kalan ısıyı kullanın:
   Su kaynadıktan sonra ateşi kısın, ardından bitimine birkaç dakika kala kapatın ve kalan ateşle pişirmeye devam edin.
6. Fırını ısıtmayın.
   Birçok yemek için önce fırını ısıtmanıza gerek yoktur. Üstten ve alttan ısıtma yerine sıcak havaya geçin. Sıcak hava fırının içindeki havayı daha geniş bir alana dağıtır, böylece sıcaklığı tarifte belirtilenden yaklaşık 20 derece daha düşük ayarlayabilirsiniz.

8. Aydınlatma - evde enerji tasarrufu için parlak fikirler

1. Ayrılırken ışıkları kapatın:
   Bir odadan çıktığınızda ışıkları kapatın. Unutmak kolaydır, ancak çok fazla enerji tasarrufu sağlar.
2. Sadece LED ampuller kullanın:
   Eski, enerji tüketen akkor ampulleri LED ampullerle değiştirin. Çok daha az enerji harcarlar ve çok daha uzun ömürlüdürler.
3. Doğal Işık Kullanın:
   Doğal güneş ışığını içeri almak için gün boyunca perdeleri veya panjurları açın. Ücretsiz ve çevre dostu!
4. Hareket Sensörlerini Kurun:
   Dolaplar, koridorlar veya banyolar gibi yerlere hareket sensörleri takın. Birisi orada olduğunda ışıkları açar ve ayrıldığında kapatırlar.
5. Görev Aydınlatması Kullanın:
   Tüm odayı aydınlatmak yerine görev aydınlatması kullanın. Örneğin, bir masa lambası tüm alanı aydınlatmadan okumak veya çalışmak için yeterli ışık sağlayabilir.
6. Koyu renk abajurlardan kaçının:
   Koyu renk abajurlar kullanıyorsanız, kötü haberimiz var: Işığınızı emerler. Bu yüzden değerli ışığı yansıtan açık renk abajurlar kullanın.
   

9. Ev Elektroniği ile Enerji Tasarrufu

Elektronikte Enerji Tasarrufu Neden Önemlidir?

Ev aletlerimizin çoğu elektrik kullanır ve bu elektriğin nereden geldiği gezegenimize zarar verebilir. Daha az enerji kullanarak çevremizi korumaya yardımcı olabilir ve dünyanın daha yeşil bir şekilde çalışmasını sağlayabiliriz.

İşte ev elektroniğinde enerji tasarrufu için bazı akıllı ipuçları:

1. Kullanılmadığında fişten çekin: Televizyon veya bilgisayar gibi elektronik cihazlarınızı kullanmadığınız zamanlarda fişlerini çekin. Kapalı olsalar bile, bekleme modundalarsa hala biraz enerji kullanabilirler. Her ev, beş enerji tasarruflu lambanın sürekli kullanımda tükettiği kadar enerjiyi bekleme modunda boşa harcar. Bu beş lambayı asla bütün bir yıl boyunca gece gündüz yanık bırakmazsınız. Bu yüzden bekleme modunu kapatın. Örneğin bir güç şeridi ile.
2. Bir güç şeridi kullanın: Bir güç şeridine birkaç cihaz takın. Onları kullanmayı bitirdiğinizde, gücü tamamen kesmek için şeridi kapatın.
3. Enerji Verimli Aletleri Seçin: Yeni cihazlar satın alırken ENERGY STAR etiketini arayın. Bunlar daha az enerji kullanmak üzere tasarlanmıştır.
4. Akıllı şarj edin: Telefonunuzu veya diğer aygıtlarınızı şarj ederken, enerji israfını önlemek için tamamen şarj olduktan sonra fişlerini çekin.
5. Xbox ve Playstation gibi oyun konsolları çalışırken 100 Watt'ın üzerinde yakmaktadır. Buna ek olarak, yeni oyun konsollarının bekleme modu muazzam miktarda elektrik yutmaktadır. Öyle ki, Sony ve Microsoft konsolları bir yıl boyunca bekleme modunda gerçek oyun oynama süresinden daha fazla güç tüketebilir.

Sonuçlar
İşte bu kadar! Rahat bir evin, duşunuzun ya da iyi aydınlatılmış bir evin keyfini çıkarırken çevreye karşı da nazik davranabilirsiniz. Kolay ipuçlarımızı takip ederek sadece enerji ve para tasarrufu yapmakla kalmaz, aynı zamanda gezegenimizin korunmasına da yardımcı olursunuz. Bu yüzden, yeşil kalmak için bu parlak fikirleri hatırlayın. Okuduğunuz için teşekkürler.

Okuduğunuz için teşekkürler!!